Tên tiếng Việt: Cỏ tháp bút. Mộc tặc, mộc tặc thảo, bút đầu thái
Công dụng: Phù thũng mà thiểu niệu, ho ra máu, băng huyết, chảy máu dạ dày, kinh nguyệt quá nhiều, Lao phổi.
A. Mô tả cỏ Tháp Bút
Cây thảo sống lâu nhờ thân rễ, thân khí sinh thuộc hai loại. Các thân không sinh sản, có khi mọc nằm rồi đứng lên, có màu lục, khía rãnh dọc và có chiều dài 20-60cm, chúng mang những vòng các nhánh mảnh, trải ra rồi mọc đứng lên. Ở các mấu có 8-12 lá dạng vẩy tạo thành một bẹ màu nâu. Các cành sinh sản cao 10-20cm, không phân nhánh và tận cùng ở đỉnh là một khối hình trứng kéo dài tức là các bông lá bào tử gồm các vẩy có dạng đinh mang các túi bào tử ở mặt dưới.
Có cơ quan sinh sản vào cuối đông, đầu xuân.
B. Bộ phận dùng:
Toàn cây – Herba Equiseti Arvensis, thường gọi là Vấn kinh.
C. Nơi sống và thu hái:
Cây rất phổ biến ở châu Âu và các nước ôn đới, trong các đồng ruộng. Ở nước ta, cây mọc ở các chỗ ẩm ướt, núi cao, chỉ mới tìm thấy ở Sapa, tỉnh Lào Cai. Người ta thường thu hái các chồi màu lục (không sinh sản) vào cuối hè, rửa sạch, phơi khô.
D. Thành phần hóa học:
Cây chứa một hỗn hợp alcaloid gọi là equisetin; nicotin, palustrin; một phytosterol; một saponoside là equisetonosid hay equisetonin; 3. heterosid flavonic; galuteosid (galuteolin), isoquercitrosid (isoquercitrin) equisetrosid. Còn có vitamin C, flavoxanthin, xanthophylle…
E. Tính vị, tác dụng:
Vị ngọt hơi đắng, tính bình; có tác dụng lợi tiểu cầm máu, làm se và tiếp khoáng, điều kinh, làm liền sẹo.
F. Công dụng, chỉ định và phối hợp:
Thường dùng chữa:
Phù thũng mà thiểu niệu;
Ho ra máu, băng huyết, chảy máu dạ dày, kinh nguyệt quá nhiều;
Lao phổi.
Dùng ngoài làm tăng sự thành sẹo của mụn nhọt chậm lành. Cũng dùng trị đau mắt, giải cảm cho ra mồ hôi.
Thường dùng dưới dạng bột hoặc nước hãm hay chiết xuất hoặc có thể sắc uống. Dùng ngoài lấy cây tươi giã đắp.
Chống chỉ định
Mặc dù những bài thuốc từ các loại thảo dược nói chung, trong đó có cỏ tháp bút thường an toàn, ít gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, không nên dùng loại thảo dược này cho các trường hợp sau đây:
Người bị mắt đỏ do âm hư hỏa vượng.
Các trường hợp bị chảy máu do khí hư không nhiếp được huyết.
Các bài thuốc chữa bệnh từ cỏ tháp bút
Để chữa bệnh bằng cây cỏ tháp bút, có thể dùng độc vị mỗi loại thảo dược này hoặc nó sẽ được dùng kết hợp với các vị thảo dược khác. Tùy vào mục đích điều trị mà những bài thuốc cũng sẽ được áp dụng theo những cách khác nhau. Cụ thể như sau:
Chữa trị chứng chảy máu từ cỏ tháp bút
Nếu bị chảy máu do bệnh trĩ, sa trực tràng, xuất huyết đường tiêu hóa, xích ly, mộng thịt ở vùng mắt, bệnh nhân có thể áp dụng bài thuốc sau để hỗ trợ điều trị bệnh:
Dùng 5 – 15g cỏ tháp bút sắc lên với nước để uống. Thực hiện bài thuốc này hàng ngày để nó mang đến tác dụng như mong muốn.
Bài thuốc từ cỏ tháp bút chữa viêm kết mạc cấp (do phong nhiệt làm mắt sưng đỏ, mờ)
Chuẩn bị: 12g cúc hoa, 8g mộc tặc, 12g quyết minh tử, 12g bạch tật lê, 8g phòng phong.
Cách thực hiện: Cho các vị thuốc trên vào ấm sắc lên với nước để uống.
Chữa viêm tuyến lệ cấp
Chuẩn bị: 8g mộc tặc, thương truật, 12g cúc hoa, 12g quyết minh tử, 12g bạch tật lê, 8g phòng phong, hạ khô thảo.
Cách thực hiện: Đem những vị thuốc trên cho vào ấm và đun sôi với nước. Chắt lượng thuốc vừa thu được để dùng hàng ngày. Thực hiện thường xuyên để nó mang đến tác dụng như mong muốn.
Điều trị phù thũng trong viêm cầu thận cấp, phù cước khí
Chuẩn bị: 15g cỏ tháp bút, 5 quả hồng táo, 100g đậu đỏ.
Cách thực hiện: Cho vào ấm để sắc lên cùng với khoảng 600ml nước, đun nhỏ lửa cho đến khi lượng nước trong ấm còn khoảng 200ml thì tắt bếp. Chắt lượng nước này để uống, thực hiện hàng ngày để nó mang đến tác dụng như mong muốn.
Trên đây là các thông tin về cỏ tháp bút mà chúng tôi tổng hợp được. Tuy các bài thuốc từ loại thảo dược này có thể hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý, nhưng để đảm bảo an toàn, bệnh nhân cũng nên đi khám để được bác sĩ chỉ định điều trị. Tránh gặp phải những vấn đề không mong muốn.
