Tác Dụng Chữa Bệnh Của Cây Bo Mắm Rừng, Cây bọ mắm có tác dụng điều trị ho, đặc biệt những bệnh nhân mắc ho lâu này không khỏi, viêm phế quản mãn tính, viêm phổi và kể cả bệnh lao phổi sử dụng cây bọ mắm sẽ có hiệu quả rất tốt
Tên tiếng Việt: Bọ mắm rừng, Sán pả mà, Bọ mắm leo, Đay rừng, Thuốc vòi cây, Nhớt nháo (Thái)
Tên khoa học: Pouzolzia sanguinea (Blume) Merr. – Urtica sanguinea Blume
Công dụng: Chữa sởi, thiếu máu, lợi tiểu, ho lâu ngày, phụ nữ đẻ bị thiếu máu (cả cây). Rễ sắc uống chữa chứng xuất huyết.
1. Miêu tả giới thiệu về cây bọ mắm rừng hay đay rừng hay thuốc vòi cây
Cây nhỏ, mọc thành bụi, cao vài mét. Thân và cành mảnh, có cạnh, nhẵn hoặc có ít lông. Lá mọc so le, hình mác, dài 6 – 13 cm, rộng 2 – 5 cm, gốc tròn, đầu nhọn, mép khía răng đều, hai mặt có lông hoặc nhẵn, mặt trên xanh sẫm, mặt dưới trắng nhạt, gân gốc 3; cuống dài 1–2 cm, hơi có lông; lá kèm tồn tại, màu hung.
Cụm hoa mọc ở kẽ lá thành chùy, gồm nhiều hoa nhỏ đơn tính cùng gốc hoặc khác gốc, có khi lưỡng tính, hoa đực hẹp có lông ngắn, 4 lá đài, 4 nhị; hoa cái rộng, có bao hoa hình thoi phủ lông ngắn, cứng, bầu hơi có khía.
Mùa hoa quả: tháng 6 – 8.
2. Phân bố, sinh thái cây bọ mắm rừng hay đay rừng hay thuốc vòi cây
Bọ mắm rừng phân bố chủ yếu ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới Châu Á, gồm Ấn Độ, Malaysia, Thái Lan, Lào, Nam Trung Quốc và Việt Nam. Ở Việt Nam, bọ mắm rừng phân bố phổ biến ở các tỉnh miền núi phía bắc, từ Lạng Sơn đến Thừa Thiên Huế. Cây cũng gặp ở một số vùng núi có độ cao khoảng 1000 m trở lên ở các tỉnh Lâm Đồng, Kon Tum và Quảng Nam.
Bọ mắm thuộc loại cây bụi ưa sáng, ưa ẩm, thường mọc ở ven rừng (nhất là rừng núi đá vôi), trên mương rẫy đã bỏ hoang ở chân đồi, nơi gần nguồn nước. Cây ra hoa quả nhiều, sau khi bị chặt, phần còn lại có khả năng tái sinh khỏe. Ở Ấn Độ và Malaysia, người ta thường hái lá non làm rau ăn, vỏ thân cho sợi hoặc dùng làm dây buộc.
3. Bộ phận dùng
Toàn cây.
4.Tính Vị, công năng
Bọ mắm rừng có vị ngọt, tính mát, có tác dụng lương huyết, trừ thấp, lợi tiểu, cầm máu.
5. Công dụng và cách dùng cây bọ mắm rừng trong chữa bệnh
Cành lá bọ mắm rừng được dùng làm thuốc lợi tiểu, chữa ho lâu năm, sởi và thiếu máu ở phụ nữ. Sau khi đẻ. Ngày dùng 10 – 25 g cành lá khô sắc uốոց: Dùng ngoài, 30-50g cây tươi nấu nước tắm.
Ở nhiều Vùng Đông Nam Á, lá và thân nghiền nát của nhiều loài Pouzolzia được dùng đắp trị các mụn lở và loét. Ở Java, nhân dân dùng nước sắc rễ bọ mắm Từng chữa Các chứng chảy máu và nước hãm rễ chữa nôn ra máu. Ở Ấn Độ, lá bọ mắm rừng được dùng làm rau ăn, với tác dụng làm dễ tiêu, và uống nước hãm rễ trị chảy máu.
Theo y học cổ truyền và các nghiên cứu hiện đại, cây bọ mắm thường được sử dụng để điều trị các chứng bệnh như:
Điều trị ho đặc biệt là các chứng ho lâu ngày không khỏi, viêm phế quản mãn tính
Điều trị chứng đái rắt, đái buốt do viêm bàng quang, viêm tiết niệu
Hỗ trợ điều trị bệnh ung thư
Điều trị bệnh lao phổi
Cảm ho hoặc ho lâu ngày, viêm họng, bệnh về phổi;
Kiết lỵ, viêm ruột;
Nhiễm trùng đường tiết niệu, bí tiểu tiện;
Đau răng.
Nấm da cứng.
Dùng ngoài điều trị đinh nhọt, sâu quảng, viêm mủ da, viêm vú
Ở Ấn Độ, cây dùng điều trị giang mai, bệnh lậu và nọc độc rắn.
Ở Malaysia, dịch lá tươi và nước sắc lá dùng uống như là lợi sữa khi sản phụ bị thiếu sữa.
Một số bài thuốc đơn giản từ cây bọ mắm
Điều trị ho lao hay ho lâu ngày: Dùng 40g cây khô sắc uống hàng ngày (hoặc nấu thành dạng cao lỏng trộn mật ong uống ngày 3-4 lần, mỗi lần từ 10ml đến 15ml).
Điều trị viêm họng, viêm phế quản, đau răng: Lấy lá bọ mắm nhai lấy nước nuốt.
Điều trị tắc tia sữa, đái gắt, đái buốt: Dùng 30-40g cây sắc uống mỗi ngày. Ngày nay cây bọ mắm còn được kết hợp với những vị thuốc khác tạo ra những loại thuốc có công hiệu rõ rệt.
Khả năng cô lập tế bào ung thư khi nấu bọ mắm (Pouzolzia indica) với cây công chúa lá rộng (Cananga latifolia).
Điều trị bệnh lao phổi một cách hiệu quả: Khi sắc bọ mắm với cây long thảo dơi (Christia vespertilionis).
Cao bổ phổi do CTCP Dược liệu TW2 sản xuất gồm: Bọ mắm, bách bộ, thạch xương bồ, tinh dầu bạc hà, cam thảo, vỏ quýt, cát cánh.
Cao bổ phổi do CTCP Dược vật tư y tế Thái Nguyên sản xuất, thành phần gồm có: Bọ mắm, mạch môn, bách bộ, cam thảo, trần bì, thạch xương bồ.
Ngoài ra, rễ cây bọ mắm: dùng giải độc, chông lại vi khuẩn, giải sốt, và giúp thải ra mủ (chất độc) từ vết thương nhiễm trùng.
Sử dụng trong mỹ phẩm: Theo những kết quả nghiên cứu gần đầy, dịch trích từ cầy bọ mắm bằng nước hoặc bằng dung dịch acid cho thấy khả năng chống lại những tác nhân gây hại cho da phụ nữ. Do đó, các dịch trích này thường được cho thêm vào các loại mỹ phẩm bảo vệ da.
